منظور از سندرم دم اسبی، مجموعه ای از اعصاب است که در انتهای طناب نخاعی قرار دارد و به دلیل شباهتی که به دم اسب دارد، با این عنوان شناخته می شود.
نخاع به قسمت بالایی ستون فقرات ختم می شود. ریشه های عصبی انتهای طناب نخاعی که عملکرد حرکتی و حسی را در پاها و مثانه ایجاد می کند در کانال نخاعی ادامه می یابد.
دم اسبی ریشه های عصبی در ناحیه کمر و ساکرال است. این اعصاب پیام هایی را به اندام تحتانی و اندام های لگنی ارسال و همچنین دریافت می کند. این عارضه زمانی رخ می دهد که اختلال در عملکرد ریشه های عصبی کمری و خاجی دم اسبی وجود داشته باشد.
مطالب مرتبط: سندرم تونل کوبیتال چیست
علت سندرم دم اسبی چیست
معمولا این سندرم به دلیل فتق دیسک رخ می دهد. زمانی که فشار یا آسیب بیش از حدی به کمر وارد شود، منجر به فتق دیسک خواهد شد. با این حال بسیاری از فتق هایی که رخ می دهد علت مشخصی ندارد. معمولا فتق دیسکی منجر به سندرم دم اسبی می شود که بزرگتر از حد نرمال باشد.
همچنین اگر فضای کانال نخاعی به دلیل شرایطی مانند آرتریت کوچک شده باشد، فتق دیسک کوچکتر نیز در این شرایط می تواند باعث ایجاد سندرم دم اسبی شود. از دلایل اصلی سندرم دم اسبی می توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- توده های ستون فقرات
- عفونت یا التهاب ستون فقرات
- تنگی کانال نخاعی کمر
- آسیب های شدید به کمر
- مشکلات ناشی از زایمان
- خونریزی های ستون فقرات
- ناهنجاری شریانی وریدی نخاعی
- عوارض بعد از عمل جراحی ستون فقرات کمری
- بی حسی نخاعی
بیشتر بخوانید: بی حسی سر
سندرم دم اسبی چه علائمی دارد
این عارضه می تواند علائم بسیاری را در بیماران ایجاد کند. شدت بیماری به میزان که اعصاب تحت فشار قرار گرفته و عصبی که تحت فشار است بستگی دارد. به طور کلی برخی از افراد علائم هشدار دهنده و مهمی را تجربه می کنند که این موارد به شرح زیر است:
- احتباس ادرار؛ از شایع ترین علائم این عارضه احتباس ادرار است، به طوری است که مثانه بیمار از ادرار پر می شود اما احساس طبیعی یا میل به ادرار کردن را تجربه نمی کند.
- بی اختیاری ادرار یا مدفوع؛ پر بودن بیش از حد مثانه منجر به بی اختیاری ادرار می شود. بی اختیاری مدفوع نیز ممکن است به دلیل اختلال در عملکرد اسفنکتری مقعد رخ دهد.
- اختلال بی حسی زینی؛ این عارضه مقعد، اندام تناسلی و ناحیه باسن را درگیر می کند.
- ضعف یا فلجی معمولا در بیش از یک ریشه عصبی؛ این ضعف اندام تحتانی را تحت تاثیر قرار می دهد.
- درد در کمر یا پاها احساس می شود که به عنوان درد سیاتیک می شناسند.
- بیمار اختلال در عملکرد جنسی را تجربه می کند.
اگر بیمار هر یک از این علائم خطرناک را تجربه کند، باید فورا برای بررسی این موضوع که آیا مبتلا به سندرم دم اسبی است یا خیر، به پزشک مراجعه کند.
چه افرادی در معرض خطر سندرم دم اسبی هستند
افرادی که دچار فتق دیسک هستند، بیش از هر فرد دیگری در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند، به طور مثال افراد مسن یا ورزشکاران با ورزشی پر تحرک جزء این دسته قرار می گیرند.
عوامل که احتمال ابتلا به فتق دیسک را افزایش می دهد به شرح زیر است:
- اضافه وزن یا چاقی
- داشتن عامل ژنتیکی
- شغلی که نیاز به بلند کردن وسیله های سنگین، هل دادن، خم شدن به پهلو و… دارد.
- اگر سابقه آسیب شدید به کمر مانند آسیب ناشی از تصادفات رانندگی یا زمین خوردن داشته اید.
نحوه تشخیص سندرم دم اسبی چگونه است
علاوه بر فتق دیسک، احتمال ایجاد بیماری های دیگری که علائمی شبیه به سندرم دم اسبی ایجاد می کند مانند اختلال اعصاب محیطی، سندرم مخروط مدولاریس، تحت فشار قرار گرفتن طناب نخاعی و تحریک یا فشرده شدن اعصاب پس از خروج از ستون فقرات و حرکت از طریق لگن وجود دارد.
تست هایی که ممکن است به تشخیص دقیق این بیماری کمک کند به شرح زیر است:
- سوابق بیماری و معاینه فیزیکی
- تصویربرداری MRI
- سی تی اسکن
- میلوگرام
سندرم دم اسبی چه درمانی دارد
در صورتی که این بیماری تشخیص داده شود، معمولا عمل جراحی اولین و فوری ترین راهکاری است که برای بیماران در نظر گرفته می شود. هدف از جراحی، آزاد شدن ریشه های عصبی تحت فشار است و بهترین روش برای بهبودی بیماران در نظر گرفته می شود. اگر این بیماری درمان نشود، می تواند پیامدهای جدی مانند فلج دائمی و بی اختیاری را به دنبال داشته باشد.
هر فردی که علائم هشدار دهنده ای که را که ذکر کردیم، تجربه کند باید در اسرع وقت برای بررسی و درمان به پزشک متخصص مغز و اعصاب در سعادت آباد مراجعه کند. همانطور که گفتیم عمل جراحی سریع ترین و بهترین راهکار درمانی برای بیماران است. بیمار طی مدت کوتاهی پس از درمان متوجه روند بهبودی خود خواهد شد.
ممکن است اختلال در عملکرد مثانه دیرتر از هر شرایط دیگری بهبود پیدا کند؛ اما در نهایت پس از گذشت سال ها از جراحی بهبود می یابد.
بدون دیدگاه