علت و علائم خونریزی زیر عنکبوتیه

منظور از خونریزی زیر عنکبوتیه (SAH)، خونریزی زیر یکی از لایه‌ های نازکی است که مغز را می‌ پوشاند و از آن محافظت می کند.

این حالت یک شرایط اورژانسی است که نیاز به درمان فوری دارد. چنین مشکلی اغلب به دنبال آسیب رسیدن به سر یا پارگی آنوریسم مغزی ایجاد می شود. از شایع ترین علائم این عارضه می توان به مشکلاتی از جمله سردرد ناگهانی و شدید اشاره کرد.

در ادامه اطلاعات بیشتری در رابطه با این بیماری در اختیار شما قرار خواهیم داد.

خونریزی زیر عنکبوتیه چیست

این حالت به معنی خونریزی در فضایی است که مغز را احاطه کرده و می پوشاند. این عارضه در اغلب مواقع زمانی رخ می دهد که یک قسمت ضعیفی در رگ خونی (آنوریسم) سطح مغز بترکد و نشت پیدا کند.

در این حالت خون داخل و اطراف مغز جمع می شود و فشار مغز را افزایش می دهد. چنین حالتی می تواند منجر به آسیب سلول های مغز و عوارض طولانی مدت شود.

آنوریسم مغزی اغلب طی یک دوره زمانی طولانی رخ می دهد و معمولا قبل از ترکیدن علائمی تجربه نخواهید کرد. اغلب آنوریسم ها پس از 40 سالگی ایجاد می شوند.

برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله افزایش فشار داخل جمجمه را مطالعه کنید.

علت خونریزی زیر عنکبوتیه

این حالت ممکن است به عنوان عارضه نوعی سکته مغزی به نام سکته هموراژیک یا خونریزی در داخل مغز رخ دهد. به این نکته توجه کنید که با سکته ایسکمیک که به دنبال لخته شدن خون رخ می دهد، تفاوت دارد.

گاهی خونریزی از بافت مغز به ناحیه خارج از مغز همان فضای زیر عنکبوتیه نشت پیدا می کند و شرایطی تهدید کننده برای فرد است.

برخی اوقات خونریزی بافت حیاتی مغز را تحت فشار قرار می دهد یا جا به جا می کند. خونریزی شدید گاهی باعث کما می شود یا شما را فلج می کند.

چه علائمی ایجاد می شود؟

از علائم خونریزی زیر عنکبوتیه می توان به چنین مواردی اشاره کرد:

• از دست دادن هوشیاری
• سردرد (طوری که بدترین سردرد را تجربه می کنید که با سردردهای دیگر تفاوت دارد)
• حالت تهوع یا استفراغ
• افتادگی پلک
• مشکل در صحبت کردن
• احساس گیجی و مشکل در تمرکز
• سفتی گردن
• حساسیت به نور
• تشنج

بیشتر بخوانید: تقویت حافظه با تغذیه مناسب

علائم این بیماری گاهی شبیه به سایر مشکلات پزشکی است، به همین جهت در صورت تجربه هر یک از این موارد توصیه ما به شما این است که به متخصص مغز و اعصاب برای تشخیص مراجعه کنید.

آنوریسم مغزی که باعث خونریزی زیر عنکبوتیه می شود، می تواند چنین علائمی را ایجاد کند:

• احساس درد در اطراف چشم
• مشکل در حافظه
• تغییراتی در دید شما
• تشنج
• گشاد شدن مردمک
• از دست دادن شنوایی یا مشکل در تعادل
• احساس ضعف یا بی حسی در یک طرف از بدن

چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک برای تشخیص بیماری چندین آزمایش را بسته به شرایط بیمار در نظر می گیرد که این موارد به شرح زیر است:

• ام آر آی
• سی تی اسکن
• آنژیوگرافی
• اسپاینال تپ

خونریزی زیر عنکبوتیه چگونه درمان می شود؟

این عارضه یک وضعیت اورژانسی است. باید درمان فوری برای کاهش خطر آسیب دائمی مغز صورت گیرد.

هدف اصلی از درمان، توقف خونریزی است. در این مواقع ممکن است پزشک از یک ابزاری مانند یک گیره کوچک روی رگ خونی قرار دهد تا از نشت خون به مغز جلوگیری کند.

در صورت صلاحدید پزشک و شرایط بیمار گاهی برای درمان انواع از آنوریسم ها، از اندوواسکولار کمک گرفته می شود. طی این روش درمان برشی کوچک در کشاله ران ایجاد می شود و یک لوله نازکی به نام کاتتر از شریان پا عبور داده می شود تا به شریان سر که خونریزی می کند، برسد.

روند بهبودی این روش درمان بسیار کوتاه تر از جراحی های قدیمی است. با این حال همه آنوریسم ها با این روش قابل درمان نیستند.

پزشک پس از انجام آنژیوگرافی در نهایت تشخیص می دهد که آیا کاندید انجام این روش درمانی هستید یا خیر. بخش دیگری از درمان، بررسی هرگونه عوامل خطرساز در ایجاد این بیماری است.

یکی از مهم ترین عوامل خطرساز، مصرف سیگار است که باید حتما آن را ترک کنید. همچنین موارد دیگری از جمله دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا نیز باید تحت کنترل باشد. باید وزنی در محدوده سالم و رژیم غذایی متعادل داشته باشید تا خطر ابتلا به این بیماری کاهش پیدا کند.

خونریزی زیر عنکبوتیه چه عوارضی ایجاد می کند؟

پس از ایجاد این بیماری، عوارض جدی به دنبال آن رخ می دهد. به طور مثال تورم در مغز یا هیدروسفالی یکی از عوارض مهم ناشی از این بیماری است.

چنین مشکلی به دلیل تجمع مایع مغزی نخاعی و خون بین جمجمه و مغز است که در نهایت فشار روی مغز را افزایش می دهد.

از دیگر عوارض این بیماری می توان به تحریک و آسیب به سایر رگ های خونی مغز اشاره کرد که منجر به سفت شدن رگ ها می شود. این شرایط جریان خون به مغز را کاهش خواهد داد.

به دنبال تحت تاثیر قرار گرفتن جریان خون و ایجاد سکته مغزی، مجددا مغز دچار آسیب می شود. در موارد جدی خونریزی باعث آسیب دائمی به مغز، کما یا فلج شدن بیمار می شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

هر چه زودتر بتوانید خونریزی زیر عنکبوتیه را درمان و کنترل کنید، روند بهبودی بهتر خواهد بود. در صورت مشاهده چنین علائمی باید برای بررسی به پزشک مراجعه کنید:

• سردرد شدید
• تشنج
• استفراغ و حالت تهوع همراه با سردرد
• مشکل در صحبت کردن
• دو بینی
• افتادگی پلک
• احساس گیجی و مشکل در تمرکز
• حساسیت به نور همراه با سردرد